De heilige Ephraïm de Syriër werd in 306 geboren te Nisibis in Mesopotamië. Hij kwam uit een arm gezin en moest in zijn jeugd reeds de kost verdienen als schaapherder. Eens werd de kudde aangevallen door wolven, maar de herders werden ervan beschuldigd zelf de schapen geroofd te hebben en ze werden veroordeeld tot gevangenisstraf. In het begin was Ephraïm opstandig over de onrechtvaardigheid, maar in een droom kwam hem het inzicht dat hij toch in veel andere dingen schuldig stond tegenover God. Daarna aanvaardde hij gelaten de straf. Toen duidelijk werd dat inderdaad een grote groep wolven de streek onveilig maakte, werden zij vrijgelaten. Het gedrag van Ephraïm had de aandacht getrokken van de priester en hij sprak over hem met de bisschop Jacobus. Deze nam hem toen op in zijn seminarie. Ephraïm werd tot diaken gewijd en vergezelde zijn bisschop naar het Concilie van Nicea.

Terug in Nisibis werd hem het predikambt toevertrouwd, waarin hij zich op bijzondere wijze ontwikkelde. Hij was een groot dichter en schreef zijn preken in metrische vorm.